Znaczenie etyki biznesu w zarządzaniu

Znaczenie etyki biznesu w zarządzaniu

Czym jest etyka biznesu i jakie ma znaczenie w zarządzaniu?

Na to pytanie jest wiele różnych odpowiedzi, ale i tak wszystko sprowadza się do jednego, otóż „Etykę biznesu można zatem definiować, jako wskazówkę dotyczącą poszukiwania doskonałości człowieka w przedsiębiorstwie lub po prostu jako wytyczne dotyczące jakości człowieka w biznesie” – wg D.Mele: Business Ethics in Action. Seeking Human Exellence in Organizations.

Trochę skomplikowane, ale jednoznacznie określające czym jest etyka biznesu. Zacznijmy jednak od początku.

Pojęcie etyka

Etyka - dział filozofii, zajmujący się badaniem moralności i tworzeniem systemów myślowych, z których można wyprowadzać zasady moralne. Etyka bywa też nazywana filozofią moralną.

Celem etyki jest dochodzenie do źródeł powstawania moralności, badanie efektów jakie moralność lub jej brak wywiera na ludzi oraz szukanie podstawowych przesłanek filozoficznych, na podstawie których dałoby się w racjonalny sposób tworzyć zbiory nakazów moralnych. Poglądy etyczne przybierają zwykle formę teorii, na którą składa się zespół pojęć i wynikających z nich twierdzeń, na podstawie których można formułować zbiory nakazów moralnych. Teorie etyczne mogą być zarówno próbą udowadniania słuszności funkcjonujących powszechnie nakazów moralnych, jak i mogą stać w ostrej opozycji do powszechnej moralności, kwestionując zasadność części bądź nawet wszystkich aktualnie obowiązujących w danym społeczeństwie nakazów moralnych.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Etyka#Etyka

O etyce napisano niejedną rozprawę, ale nie sama etyka jest tym, co chciałabym Wam przybliżyć. Ważnym i obecnie coraz bardziej postrzeganym elementem zarządzania jest właśnie etyka biznesu. Globalizacja, konkurencyjność, decentralizacja, rosnąca samodzielność przedsiębiorstw w podejmowaniu działań zmierzających do maksymalizcji zysków już nie jest celem samym w sobie. Wprowadzanie do biznesu norm i zasad etycznych, to proces długofalowy, żmudny w przygotowaniu i we wdrażaniu jednak dający poczucie bezpieczeństwa zarówno przedsiębiorstwom jak i pracownikom.

We współczesnym świecie – w świecie biznesu - stosowanie norm etycznych powinno stać się jednym z głównych priorytetów kadry kierowniczej. Znacie takie powiedzenie „Ryba psuje się od głowy” – w biznesie jest podobnie, ale należałoby to powiedzenie przekształcić na „Etyczny szef, etyczny pracownik”.

Wprowadzenie w przedsiębiorstwie tzw. Kodeksu Etyki, w którym będą określone reguły i postawy ludzkiego działania w biznesie, będzie świadczyło o tym, że przedsiębiorstwo jest uczciwe i odpowiedzialne nie tylko względem pracowników, ale też całego otoczenia zewnętrznego, tzn. kontrahentów, klientów, petentów czy w przypadku szpitali pacjentów.

Bycie moralnym, etycznym stwarza pozytywny wizerunek przedsiębiorstwa i utwierdza w przekonaniu, że to jest ta firma, do której będziemy z chęcią wracali. Etyka biznesu na równi powinna być traktowana jak sama nauka o zarządzaniu szeroko pojętym.

Każdy z nas inaczej postrzega zachowania etyczne, co dla jednego człowieka będzie etyczne, dla drugiego już niekoniecznie. Pracownik zatrudniamy w przedsiębiorstwie ma za sobą już jakiś bagaż doświadczeń nie tylko zawodowych. Dlatego ważne jest określenie norm etycznych, które obowiązują w przedsiębiorstwie, aby nie stwarzać sytuacji konfliktowych.

Etyka biznesu jest ściśle związana z koncepcją społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, która to zobowiązuje biznes do brania odpowiedzialności za swoje działania na płaszczyznach:

- ekonomicznej – uczciwe prowadzenie biznesu

- społecznej – działania wewnątrz organizacji oraz na zewnątrz

- ekologicznej – ochrona środowiska.

Przedsiębiorstwo, które w swoich działaniach odnosi się do wszystkich trzech płaszczyzn, jest świadome tego, że łatwiej będzie w przyszłości osiągnąć zamierzone cele. Coraz częściej w mediach i w prasie promuje się biznes, który realizuje się nie tylko ekonomicznie, ale i duże znaczenie przykłada do społecznego wizerunku, a przede wszystkim do działania ekologicznego.

W publikacji „Etyka w biznesie jako podstawa jakości i efektywności organizacji w warunkach nowej ekonomii” E. Skrzypek pisze: „… problem etyki w biznesie jest czymś pośrednim pomiędzy sumieniem i rozumem. Jeśli zgodzić się z lansowanym często poglądem, że podstawowym problemem biznesu jest skuteczność, to przesłanką biznesu jest osiągnięcie zysku – cel ekonomiczny, a normy etyczne wówczas stają się balastem w osiąganiu tego celu”.

W związku z powyższym nasuwa się pewne spostrzeżenie, że w obecnych czasach największym problemem z etycznym biznesem mają duże korporacje, w których zabijana jest etyka, moralność, gdzie człowiek jest tylko trybem w maszynie, który po wyeksploatowaniu należy wyrzucić. Korporacje nastawiane są na zysk, a cała reszta jest tylko dodatkiem. Zysk jest zawsze mierzalny, aspekty społeczne i ekologiczne już nie koniecznie.

Jan Paweł II w ENCYKLICE CENTESIMUS ANNUS pięknie pisał ”… zysk nie jest jedynym wskaźnikiem dobrego funkcjonowania przedsiębiorstwa. Może się zdarzyć, że mimo poprawnego rachunku ekonomicznego, ludzie, którzy stanowią najcenniejszy majątek przedsiębiorstwa, są poniżani i obraża się ich godność. Jest to nie tylko moralnie niedopuszczalne, lecz na dłuższą metę musi też negatywnie odbić się na gospodarczej skuteczności przedsiębiorstwa. Celem zaś przedsiębiorstwa nie jest po prostu wytwarzanie zysku, ale samo jego istnienie jaku wspólnoty ludzi, którzy na różny sposób zdążają do zaspokojenia swych podstawowych potrzeb i stanowią szczególną grupę służącą całemu społeczeństwu. Zysk nie jest jedynym regulatorem życia przedsiębiorstwa; obok niego należy brać pod uwagę czynniki ludzkie i moralne, które z perspektywy dłuższego czasu okazują się przynajmniej równie istotne dla życia przedsiębiorstwa.